Miskraam

Bloedverlies
Bloedverlies in het begin van de zwangerschap is vaak onschuldig en kan verschillende oorzaken hebben. Tijdens het ingroeien van de bevruchte eicel in de baarmoeder kan er licht bloedverlies optreden. Dit wordt ook wel een innestelingsbloeding genoemd.  

Door betere doorbloeding van de baarmoedermond in de zwangerschap kan er makkelijker bloedverlies optreden na het vrijen, na het hebben van (harde) ontlasting, hoesten of andere lichamelijke inspanning. Dit heeft geen invloed op de zwangerschap en dit kan geen oorzaak zijn van een miskraam. Je kan zelf niets doen om te voorkomen dat een miskraam optreedt.
In de helft van het aantal keren dat er bloedverlies optreedt, is er sprake van een miskraam.
Vanaf een zwangerschapsduur van 6-8 weken kan er vastgesteld worden of er sprake is van een vitale zwangerschap door het maken van een echo. De kans op een miskraam na het zien van een kloppend hartje daalt aanzienlijk. 

Miskraam
Een miskraam komt vaak voor. Bij 10-20% van de zwangerschappen gaat het mis nadat de test positief was. 

Het krijgen van een miskraam is een ingrijpende gebeurtenis en wordt door vrouwen en partners verschillend ervaren en verwerkt. Soms pak je de draad van je leven snel weer op. Het kan ook zijn dat het meer tijd kost om de miskraam een plek te geven. Het lichamelijk herstel is meestal vlot, echter het verwerken begint vaak na 4- 6 weken. 

Meestal is bloedverlies het eerste teken van een miskraam en komt de miskraam binnen een paar dagen op gang. Geleidelijk ontstaat krampende pijn in de baarmoeder en neemt het bloedverlies toe zoals bij een hevige menstruatie. Als het vruchtje/embryo/kindje geboren is, nemen het bloedverlies en de buikpijn geleidelijk af. Soms zie je een vruchtzakje en soms kun je het kindje herkennen, vanaf 9-10 weken. Je kan het opvangen door niet op het toilet te gaan zitten maar op een emmer of iets in toilet te zetten, bijvoorbeeld een vergiet. Je kunt het daarna in een glas of bakje water doen. Je ziet dan dat het bloed uiteenvalt en het vruchtzakje overblijft. We kijken met je mee als je hier behoefte aan hebt. Het zien en “afscheid nemen” kan helpen de miskraam te verwerken. 

Het kan ook zijn dat op de echo wordt ontdekt dat het vruchtje/embryo/kindje niet meer leeft terwijl je nog geen bloedverlies hebt gehad. Voor sommigen komt dit als een donderslag bij heldere hemel. Het kan ook zijn dat je al een voorgevoel hebt en dit wordt bevestigd met de echo. 

Een miskraam en dan?
Afhankelijk van hoe jij je voelt en de gedachten die er zijn nadat er een miskraam is geconstateerd bespreken we met jullie hoe nu verder. 

Er zijn verschillende manieren waarop de miskraam kan plaatsvinden. Je bepaalt zelf wat het beste bij je past. 

Afwachten op een spontaan verloop
Na de bevestiging van de echo kan het nog enkele dagen of weken duren voor het lichaam de miskraam in gang zet. Het kan medisch gezien geen kwaad om enkele weken af te wachten. Je kunt ook eerst afwachten en later kiezen voor een van de andere opties.

Een spontane miskraam heeft een natuurlijker verloop en het verdriet kan thuis beleefd worden. Het kan bijdragen aan een betere emotionele verwerking. Voor sommige vrouwen kan bij het afwachten de onzekerheid over het moment van de miskraam emotioneel te zwaar zijn. Ook praktische overwegingen kunnen een rol spelen in het maken van een keuze.

Medicatie 
Je kunt ervoor kiezen de miskraam met medicatie op te wekken. Hiervoor wordt misoprostol gebruikt wat oorspronkelijk bedoeld is voor maagproblemen. Uit onderzoek is echter gebleken dat het middel ook effectief is voor het opwekken van een miskraam. Bij 90% van de vrouwen wordt met misoprostol de miskraam op gang gebracht. Misoprostol wordt soms gebruikt in combinatie met mifegyne, dit leidt namelijk tot een hogere effectiviteit in het volledig doormaken van de miskraam. Mifegyne kost 37,- en is voor eigen rekening, daarom zal dit ook altijd in overleg met jullie besproken worden. Een gedeelte (ongeveer 10%), moet alsnog een curettage ondergaan omdat er een kans is dat er weefsel in je baarmoeder achterblijft. Bij 10% van de vrouwen heeft het medicijn geen effect. De miskraam kan thuis/in eigen omgeving worden doorgemaakt. Er vindt altijd een controle bij ons of in het ziekenhuis plaats na het gebruik van misoprostol. Het kunstmatig opwekken van een miskraam kan heftig ervaren worden, omdat je de medicijnen zelf inneemt.

Curettage 
Een curettage is een ingreep die plaatsvindt in de operatiekamer. De gynaecoloog zuigt de baarmoederholte leeg met een dun slangetje via de vagina of maakt deze met behulp van een curette (een soort lepeltje) schoon. De ingreep duurt ongeveer 10-15 min en gebeurt in dagbehandeling. Je kunt kiezen tussen een kortdurende narcose of een ruggenprik tijdens de ingreep.

Als je gezond bent, is een curettage een ingreep met een klein risico op complicaties. Bij een curettage kan er een beschadiging optreden aan de baarmoederwand. Dit is echter zeldzaam. Een gevolg hiervan kan zijn dat er een verminderde kans is op een zwangerschap in de toekomst, hier zijn wel behandelingen voor. Een curettage kan gepland worden, wat rust kan geven. Tegelijk kan het ook heftig zijn dat het in een kort moment gebeurt en de zwangerschap ineens voorbij is. Het vruchtje/embryo/ kindje kan hierna niet meer worden gezien of meegenomen om afscheid van te nemen.

Er zijn ook mogelijkheden in de alternatieve geneeswijzen. Voel je daar iets voor, vraag ons om meer informatie.

Complicaties
Bij een van de volgende complicaties is het nodig dat je direct contact met ons opneemt op het spoednummer. 

• Hevig bloedverlies: Als je langdurig veel bloed verliest, alsof er een kraan openstaat en/of je een aantal maandverbanden achter elkaar doorlekt. Zeker bij klachten van duizeligheid, oorsuizen of flauwvallen.
• Toename van pijn of constante pijn: Als na een spontane miskraam of curettage de pijn blijft bestaan of terugkomt, kan dit wijzen op een incomplete miskraam.
• Koorts (temperatuur >38 C): Koorts tijdens of kort na een miskraam wijst meestal op een ontsteking van de baarmoeder die behandeld moet worden.
• Ongerustheid: Als je ongerust bent over het verloop van de miskraam mag je altijd bellen. 

Emotionele impact
Veel vrouwen hebben na het verlies van hun prille zwangerschap een moeilijke tijd. Een miskraam heeft vaak meer impact dan ze vooraf kunnen bedenken. Dat geldt voor vrouwen én hun partners. 

De miskraam betekent bijvoorbeeld dat je toekomst anders is dan je dacht. Dit verlies maakt plotseling een einde aan alle plannen en fantasieën over dit kindje. 

Misschien vraag je je af waarom het mis ging. Het kan een troost zijn om te weten dat de zwangerschap meestal vanaf het begin al niet in orde was en dat de miskraam daarom een natuurlijk en logisch gevolg was. Naast deze feitelijke verklaring denk je misschien dat je iets had kunnen doen of laten om de miskraam te voorkomen. Hoe invoelbaar ook, schuldgevoelens zijn niet terecht. 

Er is geen tijdspad te geven tot het verdriet over is. Ieder die het meemaakt beleeft het anders en iedereen doet dit op een eigen manier. De tips hieronder kunnen helpen. 

Verwerken miskraam
Neem serieus wat je voelt. Wat je voelt mag er zijn; verdriet, gemis, schuldgevoel, ongeloof, boosheid of een gevoel van leegte. Misschien voel je ook berusting of zelfs opluchting. 

Praat erover met je partner, vriendin, moeder, zus of een buurvrouw. Delen met andere ouders die hetzelfde hebben meegemaakt kan ook helpen in de verwerking. Bij Pala ben je altijd welkom om te delen wat je bezighoudt en de vragen te stellen die er zijn. We bespreken welke begeleiding jullie van ons nodig hebben bij het doormaken van een miskraam. 

Het is goed om te weten dat je partner het verlies waarschijnlijk anders beleeft en anders verwerkt dan jij. Dat is normaal. Het is waardevol als jullie erover kunnen praten, met elkaar en met anderen. 

Achtereenvolgens een aantal voorbeelden hoe je een miskraam kan verwerken. Zet een mooi beeldje in je kast. Plant een boom in je tuin. Kies een sieraad als herinnering. Schrijf je ongeboren kind een brief. Brand geregeld een kaarsje. Lees of schrijf erover. Op Facebook zijn besloten groepen waar je over je ervaring kunt schrijven. Vertel je levende kind(eren) erover. Er zijn bijvoorbeeld mooie prentenboeken om met jonge kinderen te lezen. 

Merk je dat je energie niet terugkomt? Blijf je piekeren? We adviseren je om hulp te zoeken om het verlies van de zwangerschap te verwerken. Je kan bijvoorbeeld terecht bij de huisarts, coach of een psycholoog. Zie ook tips en informatie voor meer informatie.  

Een volgende zwangerschap
Het is niet nodig om te wachten met opnieuw zwanger worden als deze wens er is. Twee weken na de miskraam kun je weer een eisprong hebben. Het is wel verstandig te wachten met vrijen tot het bloedverlies voorbij is. 

Gezond zwanger zijn begint al voor de zwangerschap. Hier vind je meer informatie over een kinderwens en gezond zwanger worden.  

Vrouwen die opnieuw zwanger zijn na een miskraam kunnen naast blijdschap zich ook onzeker en bang voelen. Je mag vroeg in de zwangerschap contact met ons opnemen zodat we met jullie kunnen afstemmen wanneer een eerste echo is gewenst. De echo plannen we vanaf 7 weken zwangerschap.  

Wanneer je twee of meer miskramen hebt gehad kan er via de gynaecoloog onderzoek gedaan worden naar mogelijke oorzaken.  

Lees meer over het verloop en verwerking van een miskraam in deze miskraamfolder.